Altijd een actueel onderwerp
Kinderen leren ook meteen over het onderwerp dat centraal staat. Denk aan evenementen als het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen of Koningsdag, natuurrampen zoals aardbevingen en bosbranden of digitale ontwikkelingen zoals fake news, Artificial Intelligence en socialmedia-trends. Elke maandagavond staan er verse lessen voor je klaar in de digitale omgeving van Nieuwsbegrip.
Actief lezen en veel interactie
Bij Nieuwsbegrip draait alles om actief lezen en om veel interactie. Tussen de leraar en de kinderen en de kinderen onderling. Ook is er aandacht voor modelen. De leraar laat als expert hardop denkend zijn/haar leesaanpak zien. Er zijn sleutelvragen voor leerlingen die dat nodig hebben. De vragen stimuleren om tijdens het lezen verbanden te leggen en informatie af te leiden. Daarnaast zijn er opdrachten die je naar behoefte inzet. In de weekhandleiding vind je handvatten hoe je het actief lezen aanpakt.
Bij het werken met Nieuwsbegrip is een belangrijke rol weggelegd voor jou als leerkracht. Door 'hardop-denkend' voor te doen hoe jij een tekst aanpakt, laat je zien hoe je een tekst doorgrondt. Modelen is een heel belangrijk onderdeel van een succesvolle begrijpend leesles. De uitgeschreven modelteksten helpen je hierbij.
Meerdere niveaus
De teksten en opdrachten zijn er op zes niveaus. Onderstaand schema geeft een indicatie voor welke leerlingen de niveaus geschikt zijn:
Niveau | Referentie-niveau | Primair onderwijs | Voortgezet onderwijs | Middelbaar beroepsonderwijs |
AA | Groep 4 | |||
A | <1F | Groep 5 en 6 | ISK en praktijkonderwijs | Pas gealfabetiseerde cursisten |
B | 1F | Betere lezers van groep 6, groep 7 en 8 | vmbo bbl/kbl leerjaar 1-2 | Niveau 1 |
C | 1S / 2F | Betere lezers van groep 8 | vmbo bbl/kbl leerjaar 3-4 | Niveau 2 |
D | 2F - 3F | mbo g/t leerjaar 4 havo-vwo leerjaar 3-4 | Niveau 3 |
Samenwerken in groepjes
In groepjes gaan je leerlingen hardop denkend lezen en bespreken ze de (informatieve) tekst van de basisles. Wat begrijpen ze al en wat nog niet? Daarna gaan ze per alinea aan de slag om deze onduidelijkheden op te helderen. Als ze hier hulp bij nodig hebben, zijn er sleutelvragen om te helpen met het leggen van verbanden. Komen ze er samen niet uit? Dan zijn er hulpvragen om in de juiste richting te denken.
Daarnaast bevat Nieuwsbegrip wekelijks een tweede begrijpend leesles, de leesles andere tekstsoort. Naast informatieve teksten (o.a. schema, verslag, interview, beschrijving, krantenartikel, website, brief/e-mail, weblog) komen hierin ook de volgende tekstsoorten aan bod:
- instructieteksten, bijvoorbeeld tips, regels, een recept, een routebeschrijving of een formulier;
- verhalende teksten, bijvoorbeeld een realistisch verhaal of een fantasieverhaal, een gedicht, een sprookje/fabel of een liedtekst;
- betogende teksten, bijvoorbeeld een advertentie, een meningtekst, een column, een brief of een e-mail of een weblog.
Een dieper tekstbegrip
Actief lezen is het hoofddoel, daarna helpen de sleutelvragen om nog dieper de tekst in te duiken. Een dieper tekstbegrip helpt bij het leggen van verbanden. Ook leren kinderen om ‘tussen de regels door te lezen’; de zogenaamde inferentiële vaardigheden. Een tekst bevat impliciete informatie - ‘gaten’ of ‘hiaten’ - die kinderen afleiden uit de context én de eigen voorkennis. Hoe beter een lezer inferenties maakt, hoe beter het ‘plaatje in zijn hoofd’ wordt van de tekst. Nieuwsbegrip helpt je leerlingen hierbij.
Oefenen als het nodig is
Met Nieuwsbegrip leren kinderen om teksten actief te lezen. Bij het actief lezen oefenen ze met het toepassen van een beperkt aantal strategieën dat hen helpt om de tekst beter te begrijpen. Het gaat om voorspellen, vragen stellen, onduidelijkheden ophelderen, verbanden leggen en afleidingen maken, en samenvatten. Deze zijn onderdeel van de actieve leesaanpak en bewezen effectief. Strategieën zijn altijd een hulpmiddel bij het begrijpen van een tekst, nooit een doel op zich.
Binnen een blok van zes weken krijgt een bepaalde strategie expliciet aandacht, in twee lessen van dat blok. Bijvoorbeeld: hoe maak je een samenvatting? Hoe gebruik je een woordenboek? We adviseren we om een selectie te maken uit de opdrachten, om te differentiëren en om maatwerk te bieden. Het gaat dus om oefenen als het nodig is.
Een goede woordenschat
Om een tekst te begrijpen is een goede woordenschat nodig. Met Nieuwsbegrip werk je daarom intensief aan de uitbreiding van de woordenschat van je leerlingen. Ze oefenen de woorden op verschillende manieren, zodat ze echt beklijven. Iedere week bevat de basistekst nieuwe woorden, precies op het juiste niveau voor jouw leerlingen. Ook bouwt de woordenschat verder op eerdere lessen.
Dekt de kerndoelen
Met Nieuwsbegrip weet je zeker dat je het juiste aanbiedt. Als je iedere week in ieder geval de basisles begrijpend lezen, de leesles andere tekstsoort en woordenschat behandelt, dan voldoe je al aan de kerndoelen Begrijpend lezen. Na ieder blok vind je een ingevuld kerndoelenschema, zodat je in een oogopslag ziet in welke week aan welke kerndoelen is gewerkt. Handig!